Mọi thứ đều có chỗ của nó

“Mọi thứ đều có chỗ của nó” – những từ này có thể được gọi là phương châm của người Nhật, chìa khóa để hiểu được nhiều khía cạnh tích cực và tiêu cực của họ. Phương châm này thể hiện, thứ nhất, một loại thuyết tương đối được áp dụng vào đạo đức, và thứ hai, nó khẳng định sự phục tùng như một quy luật bất biến, tuyệt đối của đời sống gia đình và xã hội.

Sáu tấm chiếu Tatami

Nếu bạn muốn hiểu trực tiếp về cuộc sống gia đình người Nhật, thì sẽ là vô vọng nếu cố gắng tìm cách thử sống trong một gia đình nào đó. Mời khách đến chơi vài ngày không phải là điều phổ biến ở Nhật Bản. Hòa mình vào bầu không khí cuộc sống Nhật Bản vừa khó vừa dễ. Chỉ cần bước vào một ryokan – một nhà trọ Nhật Bản. Bởi vì bản chất của ryokan là một phiên bản cải tiến của ngôi nhà, một loại cơ sở ở đất nước này mà dường như độc quyền các chức năng hiếu khách.

Dưới bóng mát tán cây

Ngôi nhà Nhật Bản là một công trình kiến ​​trúc đặc biệt đến nỗi khó có thể nói ai ảnh hưởng đến ai: liệu người ở thể hiện triết lý sống của mình thông qua nó, hay ngược lại, ngôi nhà đã định hình những thói quen độc đáo của những người sống trong đó.

– Khi xây nhà,- người Nhật nói, -trước tiên chúng tôi mở mái nhà giống như chiếc ô để tạo bóng râm xuống đất, rồi sau đó chúng tôi mới an cư trong bóng râm đó…

Sự ra đời của ngọc trai

Làm thế nào mà trí tưởng tượng của con người từ lâu đã có thể vẽ ra cho bản thân những vô vàn của cải? Trong truyện dân gian, đó thường là một chiếc rương hoặc hộp quý giá chứa đầy ngọc trai, nhiều đến nỗi có thể vốc từng nắm như đậu. Nhưng ngay cả trí tưởng tượng của truyện cổ tích cũng không thể hình dung ra 30 chiếc xe tải ba tấn, mỗi chiếc đều chất đầy ngọc trai…

Geisha trong bộ kimono

Các từ tiếng Nhật “kimono” và “geisha” rất quen thuộc với mọi người. Chúng gắn liền với những quan niệm rập khuôn của người nước ngoài về xứ sở mặt trời mọc kỳ lạ. Từ “kimono” không cần giải thích. Tuy nhiên, có rất nhiều hiểu lầm về từ “geisha”.

Dịch theo nghĩa đen, từ “geisha” có nghĩa là “người của nghệ thuật”. Geisha là một nghệ sĩ; có tài chiêu đãi đàn ông, không chỉ bằng tài năng ca hát và nhảy múa mà còn bằng học vấn. Theo phương châm “mọi thứ đâu vào đấy”, từ xa xưa, người Nhật đã chia phụ nữ thành ba loại: nội trợ, sinh sản – tức là vợ; tâm hồn – geisha, với học vấn; và cuối cùng, thể xác – oiran, một vai trò được các cô gái quán bar và quán rượu đảm nhiệm sau khi mại dâm công khai bị cấm. Một buổi tối dành cho geisha chắc chắn là một sự kiện đáng nhớ, mặc dù nó thường khiến người nước ngoài có phần thất vọng. Đó chính xác là cảm giác của tôi, mặc dù lần đầu tiên tôi được giới thiệu về geisha là do thị trưởng của một thành phố nổi tiếng với các cô gái đẹp Nhật Bản.

Hoa và Trà

Tôi nhớ, từ “ikebana” đã từng ám ảnh tôi khi viết bài tường thuật về cuộc tuyệt thực của các bà vợ những người thợ mỏ đã thiệt mạng trong hầm mỏ, tại địa điểm xảy ra thảm họa dưới lòng đất. Công đoàn Thợ mỏ Miike nổi tiếng ở Nhật Bản với truyền thống đấu tranh, và một phần đáng kể vinh quang của nó thuộc về những người phụ nữ thuộc Liên hiệp Gia đình Mồ côi. Chính những nữ thợ mỏ này, ngày này qua ngày khác đình công trong hầm mỏ, nơi đã trở thành mồ chôn chồng họ, đã gây chấn động nước Nhật với lòng dũng cảm của mình. Sau khi tôi đến thăm địa điểm đình công, những người phụ nữ đã mời tôi đến văn phòng công đoàn.
– Chứ ai lại nói chuyện ở chỗ tối này!

Dạy cảm thụ cái đẹp

Hầu hết các tôn giáo trên thế giới đều coi các nghi lễ tập thể – tức là việc cùng nhau đưa mọi người vào một tín điều – là phương tiện quan trọng nhất để tác động đến tâm hồn con người. Và vì vị trí của tôn giáo ở Nhật Bản phần lớn được dành cho việc sùng bái cái đẹp, nên vai trò của các nghi lễ tập thể này được thể hiện qua các truyền thống và nghi lễ được thiết kế để giúp mọi người cùng nhau phát triển gu thẩm mỹ nghệ thuật. Lối sống của người Nhật đã tạo nên cả một hệ thống các bài tập thẩm mỹ tập thể như vậy, mà người dân thường xuyên tham gia.

Thợ gốm và đầu bếp

Từ sáng, tôi lang thang dọc những con phố quanh co của Kyoto, xuống dốc từ đền Kyomizu. Nơi đây có rất nhiều lò và cửa hàng bán đồ gốm sứ. Đây chính là nơi ra đời của loại đồ sứ nổi tiếng mang tên “gốm sứ Kyomizu”.

Tôn giáo hay thẩm mỹ?

Sự chung sống của các vị thần trên đất Nhật Bản không phải lúc nào cũng hòa bình. Cũng như ở các quốc gia khác, có những nỗ lực được biết đến của những người cầm quyền nhằm sử dụng tình cảm tôn giáo cho mục đích riêng của họ. Từ đầu thế kỷ 17, những người cai trị quân sự của đất nước – các tướng quân triều đại Tokugawa – bắt đầu áp đặt mạnh mẽ Nho giáo với ý tưởng phục tùng cấp trên. Từ thời điểm đó, ảnh hưởng của Phật giáo ở Nhật Bản bắt đầu suy yếu.