Như chúng ta đã biết, việc trở thành người lớn không phải là đủ 18 tuổi, hay được phép lái ô tô và uống rượu, hay được vay ngân hàng và sinh con. Sự trưởng thành xứng đáng với tên gọi là một quá trình nội tại, có thể diễn ra nhiều năm sau khi được công nhận là trưởng thành về danh nghĩa. Chúng ta có thể đã 92 tuổi và vẫn đang chầm chậm đi qua giai đoạn vị thành niên. Nếu sống đến 450 tuổi, nhiều người trong chúng ta vẫn phải vật lộn để có được những yếu tố cơ bản của một trí tuệ trưởng thành.
Có một định nghĩa về sự trưởng thành đáng chú ý: sự trưởng thành theo quan điểm của trị liệu tâm lý. Đó là định nghĩa về việc một người đã tìm ra con đường đi từ ấu thơ tâm lý đến trưởng thành tâm lý.
Dưới đây là mười hai yếu tố của một căn tính trưởng thành, nhìn qua lăng kính của trị liệu tâm lý:
- Rốt cuộc, chúng ta hiểu ra một số cách mà thời thơ ấu đã định hình nên con người ta ngày nay. Chúng ta không còn bối rối trước những câu hỏi như, ‘Mối quan hệ của bạn với mẹ đã ảnh hưởng như thế nào đến cách bạn nhìn nhận phụ nữ?’ Hay: ‘Cha bạn đã hình thành nên nhận thức của bạn như thế nào về hình ảnh một người đàn ông?’
- Chúng ta từ bỏ những cám dỗ của việc tin rằng mình có thể là người đơn giản hơn so với trong thực tế. Chúng ta ngừng nói rằng quá khứ là không quan trọng, rằng chúng ta có thể thay đổi bất cứ điều gì mà ta thích về bản thân chỉ bằng cách muốn vậy, rằng ý chí là tất cả – và khiêm tốn hơn để chấp nhận rằng chúng ta có thể cần phải khám phá tâm trí mình sâu sắc hơn mức thông thường nếu thực sự muốn đạt được những thay đổi mà ta tìm kiếm.
- Chúng ta có được một hiểu biết tỉnh táo rằng rất dễ để lừa dối bản thân. Chúng ta cảm giác được rằng ta rất hay ‘phủ nhận’ mối quan hệ thật của ta với thực tại. Chúng ta thừa nhận rằng ta có thể dễ dàng buồn bã trong khi trên thực tế là đang tức giận, hay lo âu khi có gì đó cụ thể can hệ đến ta, hay nghiêm nghị và tự hào khi tránh được sự mong manh dễ tổn thương. Chúng ta đo lường được mong muốn mạnh mẽ của việc trốn tránh chính mình.
- Chúng ta học được cách nói chính xác hơn một chút với người khác về những gì thực sự đang diễn ra bên trong ta. Chúng ta không còn mong đợi được hiểu mà không cần phải nói ra. Chúng ta có thể phiên dịch được những hoang tưởng và giận dữ của mình thành điều gì đó mà người khác có thể nghe. Chúng ta hờn dỗi ít hơn một chút.
- Chúng ta hiểu, khi không bị mệt mỏi, sự khác biệt giữa những gì ai đó định làm với ta và những gì ta đã trải qua trong tay họ. Chúng ta nhận ra rằng không phải mọi tổn thương mà ta ghi nhận đều được thúc đẩy bởi mong muốn có ý thức về việc hại ta.
- Chúng ta tha thứ cho bản thân vì những kỳ lạ trong tâm trí mình. Chúng ta học được cách gần như thích thú với sự kỳ quặc của mình: những suy nghĩ kỳ lạ liên tục lướt qua ý thức, những điều ngạc nhiên đáng sợ trong tưởng tượng và giấc mơ, cũng như những thăng trầm không ngừng của đời sống tinh thần. Chúng ta không lên án điều này ở bản thân mình, hay kiểm duyệt nó quá nhiều ở người khác. Chúng ta thấy thoải mái khi biết rằng có sự khác biệt rõ rệt giữa ý nghĩ và hành động.
- Chúng ta cho phép mình tức giận trước đôi điều có thể đã xảy ra với những người đã tạo ra ta trên trái đất – nhưng không mắc kẹt trong trạng thái giận dữ. Chúng ta ghi nhớ một sự cân bằng tư tưởng, cho dù không dễ chịu nhưng chân thật: rằng tổ tiên của ta không nhất thiết là ‘xấu’, nhưng một số điều thực sự khó khăn có thể đã xảy ra trong tay họ.
- Chúng ta chấp nhận rằng đôi khi thực tế có thể ít khủng khiếp hơn ta nghĩ – bởi vì chúng ta hiểu rằng lịch sử cuộc sống khó khăn của ta có thể đã tô màu cho lăng kính mà qua đó ta nhìn thế giới. Chúng ta chấp nhận rằng ở ngoài kia thảm họa không xảy ra thường xuyên như trong tâm trí ta.
- Chúng ta chấp nhận rằng nhiều tâm trạng của mình phụ thuộc vào sự thay đổi thất thường của cơ thể. Chúng ta trở nên tốt hơn trong việc theo dõi thời gian ngủ của mình. Chúng ta trở nên thích thú với việc ngủ sớm. Chúng ta không bao giờ cố gắng thực hiện bất kỳ cuộc trò chuyện quan trọng nào với bất kỳ ai sau 9 giờ tối.
- Chúng ta học được rằng ta không bị buộc phải nói ra tất cả những gì thoáng qua trong đầu mình ngay lúc đó. Chúng ta có thêm một chút không gian giữa những gì ta cảm nhận và những gì ta cần làm và nói. Chúng ta học cách di chuyển chậm rãi.
- Chúng ta kiên nhẫn và khích lệ những người kém tiến bộ hơn ta. Chúng ta không phản đối việc họ chưa hiểu ra các thứ. Chúng ta đoán rằng có thể có gì đó nhiều hy vọng và dịu dàng hơn ẩn giấu bên dưới tâm trạng tồi tệ hoặc sự tức giận của họ. Chúng ta nhớ lại mọi người đã bỏ qua cho ta nhiều lần – và cũng bỏ qua cho họ. Chúng ta biết và cảm thấy chán về việc thật quá dễ để lên án nhau.
- Chúng ta duy trì ý thức rằng mọi tiến bộ mà ta cảm thấy mình đã đạt được luôn có khả năng chỉ là tạm thời. Chúng ta đánh giá chiến thắng của mình một cách nhẹ nhàng. Một cơn bão mới có thể ập đến bất cứ lúc nào. Chúng ta vô cùng biết ơn những ngày diễn bình lặng. Chúng ta mất đi khẩu vị với sự phấn khích; chúng ta không có gì phản đối ý tưởng về một quãng đời còn lại buồn chán một cách thú vị.
Dịch từ: 12 SIGNS THAT YOU ARE MATURE IN THE EYES OF PSYCHOTHERAPY