Author Archives: Phan Phuong Dat

Cây anh đào và cây sồi (phần 6)

Dạy cảm thụ cái đẹp

Hầu hết các tôn giáo trên thế giới đều coi các nghi lễ tập thể – tức là việc cùng nhau đưa mọi người vào một tín điều – là phương tiện quan trọng nhất để tác động đến tâm hồn con người. Và vì vị trí của tôn giáo ở Nhật Bản phần lớn được dành cho việc sùng bái cái đẹp, nên vai trò của các nghi lễ tập thể này được thể hiện qua các truyền thống và nghi lễ được thiết kế để giúp mọi người cùng nhau phát triển gu thẩm mỹ nghệ thuật. Lối sống của người Nhật đã tạo nên cả một hệ thống các bài tập thẩm mỹ tập thể như vậy, mà người dân thường xuyên tham gia.

Continue reading

Cây anh đào và cây sồi (phần 5)

Bốn thước đo của cái đẹp

Người Nhật sử dụng bốn khái niệm để đo cái đẹp. Ba trong số đó (sabi, wabi và shibui) bắt nguồn từ Thần đạo cổ xưa, trong khi khái niệm thứ tư (yugen) lấy cảm hứng từ triết học Phật giáo. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa của từng thuật ngữ này.

Continue reading

Họa sĩ của hai thế giới: vừa ca ngợi vừa vạch trần cách mạng Nga

Người chép sử của cách mạng hay là người vạch mặt cách mạng? Ivan Vladimirov là họa sĩ được tin tưởng giao nhiệm vụ ghi lại lịch sử. Tranh của ông ca ngợi chế độ Xô Viết, nhưng điều gì ẩn giấu đằng sau vẻ ngoài của sự công nhận chính thức? Những cảnh tượng chân thực của hỗn loạn, cướp bóc và đàn áp, được chuyển sang phương Tây, lại kể một câu chuyện hoàn toàn khác…

Ivan Alekseevich Vladimirov. Tự họa (wikipedia)
Continue reading

S. Loiko – Khải Huyền

Lời người dịch. Ngày 17/7/2025 là đúng 11 năm chiếc máy bay MH17 bị quân lính Putin bắn hạ trên bầu trời Donetsk, khiến tất cả 298 hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng, trong đó có một gia đình người Việt. Nhân dịp đó, nhà văn Sergey Loiko đăng truyện ngắn này trên Fb cá nhân, tôi đã dịch để giới thiệu đến các độc giả VN.

Continue reading

Cây anh đào và cây sồi (phần 4)

Thợ gốm và đầu bếp

Từ sáng, tôi lang thang dọc những con phố quanh co của Kyoto, xuống dốc từ đền Kyomizu. Nơi đây có rất nhiều lò và cửa hàng bán đồ gốm sứ. Đây chính là nơi ra đời của loại đồ sứ nổi tiếng mang tên “gốm sứ Kyomizu”.

Continue reading

Cây anh đào và cây sồi (phần 3)

Tôn giáo hay thẩm mỹ?

Sự chung sống của các vị thần trên đất Nhật Bản không phải lúc nào cũng hòa bình. Cũng như ở các quốc gia khác, có những nỗ lực được biết đến của những người cầm quyền nhằm sử dụng tình cảm tôn giáo cho mục đích riêng của họ. Từ đầu thế kỷ 17, những người cai trị quân sự của đất nước – các tướng quân triều đại Tokugawa – bắt đầu áp đặt mạnh mẽ Nho giáo với ý tưởng phục tùng cấp trên. Từ thời điểm đó, ảnh hưởng của Phật giáo ở Nhật Bản bắt đầu suy yếu.

Continue reading

Đó là những chiếc điện thoại chết tiệt (thơ)

Kori Jane Spaulding (21 tuổi) – It was the damn phones
Chuyển ngữ: DatPP

Tôi nghĩ cha mẹ chúng ta đã đúng.

Đó là những chiếc điện thoại chết tiệt.

Chúng ta đã cười nắc nẻ khi nghe họ nói, “Đó là Snapgram, Instachat và Facetok”.

Họ chẳng hiểu gì. Họ thậm chí không thể nói đúng. Chúng ta nghĩ rằng chúng ta hiểu biết hơn.

Họ không biết thế nghĩa là gì: cả thế giới dưới ngón tay.

Continue reading

Huyền thoại về học tự động

Bài ngày 27/5/25 của Nicholas Carr trên substack New Cartographies “The Myth of Automated Learning” về tác hại của Gen AI đối với việc học. Bản dịch của DatPP. Nicholas Carr là tác giả viết nhiều sách về mặt trái của công nghệ, đã có nhiều quyển được xuất bản tiếng Việt và gây chú ý như Trí tuệ giả tạo, Lồng kính. Cuốn mới nhất, năm 2025, là “Superbloom. How technologies of connection tear us apart”.

Continue reading