Bài này giới thiệu và phân biệt các khái niệm trên, nằm trong mô hình topo về tâm trí của Freud.

Các khái niệm này đều đã tồn tại trước Freud, nhưng Freud là người tổng hợp và diễn giải chúng một cách hệ thống hơn. Trong cuốn Giải mã giấc mơ viết năm 1900, Freud trình bày mô hình topo của tâm trí (topographic model of the mind, ý nói bản đồ, địa hình của tâm trí), theo đó tâm trí có thể được chia làm 3 khu vực: ý thức (conscious), tiền ý thức (preconscious) và vô thức (vô ý thức – unconscious). Đây là một trong ba mô hình quan trọng trong lý thuyết phân tích tâm lý học (phân tâm học) của Freud, hai cái kia là mô hình phát triển tâm lý tính dục (psychosexual stages) và mô hình cấu trúc tâm lý (structural, nói về id, ego và superego).