(The problem for freelancers)
Là làm sao để khách hàng tìm thấy.
Vì không có khách thì không có việc.
Và khách hàng cũng có vấn đề của mình: Tìm ra freelancer thực sự tốt.
Một chợ như Upwork được chờ đợi để giải quyết bài toán hai đầu kinh điển kiểu này. Nhưng bài toán phức tạp đến mức các chợ thường làm cho nó tồi tệ hơn (và thu phí quá nhiều).
Họ làm cho tồi tệ hơn bằng cách khiến mọi người trở thành nhà cung cấp hàng tiêu dùng giá rẻ đến đáy. Nếu có ai đó tìm cụm từ “nhà thiết kế logo”, thì freelancer được chọn sẽ phải vừa đáp ứng hết các yêu cầu, vừa có review tốt và đồng thời cũng rẻ nhất. Đó là một áp lực rất lớn.
Đây là một cuộc đua xuống đáy. Vấn đề với cuộc đua xuống đáy là: bạn có thể thắng. Tuân thủ các quy định của chợ và chào giá như hàng tiêu dùng (commodity) không thể tốt cho một freelancer độc lập, bởi vì sẽ luôn có ai đó rẻ hơn bạn.
Còn khách hàng thì sao? Số là, thỉnh thoảng một khách hàng tốt bắt gặp một freelancer phù hợp để gắn bó lâu dài. Nhưng, các chợ lại muốn thu phí cho mỗi giờ làm việc, chứ không chỉ làm nổi bật lên những freelancer tốt. Chợ thu một khoản opt-out lớn khi khách hàng và freelancer muốn làm việc trực tiếp với nhau, và phạt nặng khi họ vi phạm. Điều đó không tốt cho cả freelancer lẫn khách hàng.
Sự kỳ diệu của nền kinh tế giao nhận việc (gig economy) là giúp tìm đúng người cho đúng việc. Nó sẽ sụp đổ nếu trở thành một thị trường hàng tiêu dùng, nơi mà mỗi freelancer phải vật lộn để chứng minh giá trị công việc mà họ có khả năng tạo ra.
Đối với hầu hết các freelancer, cái khó là không phải là bản thân công việc, mà là việc họ bị dẫn dụ để tin rằng, nếu muốn thành công thì họ phải đòi giá thấp nhất.
Dịch từ nguồn
Bài liên quan:
Em cũng tập tành ra làm freelancer thì thấy 2 vấn đề:
1. Các “chợ” việc làm trên Facebook group thì giá quá rẻ (chưa thật sự xứng đáng công sức mình bỏ ra) mà bidding quá nhiều. 1 post thôi mấy chục bạn vào comment, không biết cạnh tranh kiểu gì vì người lạ inbox sẽ vào tin nhắn lọc và trong hàng chục người đó cơ hội không cao trừ phi mình là top comment đầu.
2. Các trang freelance trung gian thì thu phí 10% job, bidding tuy ít hơn nhưng đúng là ai profile tốt và giá thấp đều được ưu tiên chọn. Chưa kể muốn chào giá phải mua credit, muốn nhắn tin hay nhận thêm thông tin từ người đăng tuyển phải mua gói subscription nhưng mua rồi cũng y như chưa mua.
Cuối cùng, chỉ có job freelance từ người quen vẫn là “ngon ăn” nhất, giá tốt mà không cần bidding, nhưng nhược điểm là quá hạn chế 😀
chữ “hạn chế” có lẽ ý bạn là sẽ mất t/g để xây dựng uy tín? Chắc đó là con đg duy nhất. Ông Godin viết về freelancer rất nhiều, bạn thử tìm đọc chắc bổ ích.