Lời người dịch. Mỹ Trung đang khởi động một cuộc “Chiến tranh Bán dẫn”. Trong bối cảnh đó, một nhà báo Mỹ có tên là Virginia-Heffernan đã làm một chuyến hành hương đến TSMC, công ty quan trọng nhất của ngành công nghiệp này. Bài báo viết về công nghệ và địa chính trị, nhưng đầy chất thơ. Dịch rất vất vả, nhưng nhìn lại cũng đáng. Hy vọng là hơn Google Translate.
Tặng các em sinh viên của tôi, những “nhà tương lai học” bất đắc dĩ!
Có nhiều phiên bản khác nhau về thành phần của chín loài vật thần thoại này, dưới đây là tóm tắt sau khi tôi tìm hiểu một số nguồn.
Trong bài “Tết trung thu” năm 1942 của Nguyễn Văn Huyên (có trong sách “Hội Hè Lễ Tết của Người Việt”), ông kể rằng rồng đẻ 10 quả trứng, và chỉ có quả đầu tiên nở thành rồng, 9 quả còn lại nở thành các con vật hoang đường. Khi nói về 9 con vật đó, thật ra ông nói về 11 con, vì có 3 con được gộp vào hàng thứ chín (là Tiêu Đồ, Tù Ngưu và Trào Phong).
Nguồn tiếng Trung và tiếng Anh trên wikipedia cũng như nhiều nguồn tiếng Việt thì nhắc đến “Long sinh cửu tử”, chứ không thấy nói về 10 đứa con. Có nhiều phiên bản khác nhau và được tổng hợp thành bảng sau:
#
TÊN GỌI
THÍCH
TRÔNG GIỐNG
THẤY Ở ĐÂU?
1
bí Hí, (còn gọi là Bá Hạ 霸下 – phân biệt với Bá Hạ #6, cùng phiên âm nhưng viết khác)
tải nặng
rùa
Đội bia (là con này chứ ko phải rùa)
2
Li Vẫn (Si vẫn, Xi Vẫn, Ly Thủ)
Nuốt
Đầu rồng mình cá
Đầu xà nhà
3
Bồ Lao
Kêu
Rồng con
Quai treo chuông
4
Bệ Ngạn
Kiện tụng
Hổ
Cửa nhà tù, cửa công đường
5
Thao Thiết
Ăn
Con thú hung dữ
Trang trí mặt đồng (con này xuất hiện trong phim The Great Wall năm 2016)
6
Bá Hạ 𧈢𧏡 (Công Phúc)
Nước
Rồng
Thoát nước, trụ cầu
7
Nhai Tí (Nhai Xế, Nhai Tệ)
Đánh nhau
Chó sói đầu rồng
Vòng dao, chuôi kiếm
8
Toan Nghê
Khói
Sư tử
Chân lư hương, sư tử trên chỗ Phật tọa
9
Tiêu Đồ
Vắng, yên tĩnh
Con trai
Tay nắm trên cửa cổng vào nhà
10
Tù Ngưu
Âm luật
Rồng vàng
Nhạc cụ
11
Trào Phong
Sự nguy hiểm, nhìn xa
Phượng hoàng
Mái Nhà (dõi mắt ra xa)
12
Phụ Hí
Viết, thư pháp
Mình rồng đầu sư tử
Cuộn mình trên đỉnh đài, đỉnh bia
Năm Thìn 2012, chính quyền Thượng Hải phát hành bộ 10 đồng tiền xu gồm cha Rồng và 9 đứa con theo thứ tự sau: Bệ Ngạn, Bí Hí, Trào Phong, Xi Vẫn, Phụ Hí, Bồ Lao, Tù Ngưu, Toan Nghê, Nhai Tí.
Nhiều nguồn tiếng Việt lấy hình ảnh các bức tượng trên nóc điện Thái Hòa ở Tử Cấm Thành Bắc Kinh (gọi là Tích Thú, Ốc Tích Thú) để minh họa cho 9 con của rồng, nhưng thật ra đấy là một tập hợp khác, bao gồm: Long, Phượng, Sư tử, Thiên Mã, Hải Mã, Toan Nghê, Hạp Ngư, Giải Trãi, Đẩu Ngưu, Hàng Thập.
Số bài post: 81, trung bình 4.5 ngày một bài. So với năm ngoái 51 bài, năm kia 41 bài.
Số view mới: 99,816. Đến ngày 1/1/2022 thì blog vượt ngưỡng 400K view từ 127 quốc gia và vùng lãnh thổ, 87% là từ VN.
Lượng view đến từ search engines và Facebook lần lượt chiếm 43% và 20%, so với năm ngoái là 8% và 59%, và năm 2019 là 12% và 36%. Như vậy, số view đến từ search engines đã vượt số view đến từ Facebook.
Cách đây khoảng 1 tuần, trên Facebook Group “Con Tự Học”, có một người mẹ đưa lên một câu hỏi
Câu hỏi này nhận được nhiều comment, đồng thời còn có người đưa nó ra ngoài group như một cái cớ để nói quan điểm bản thân. Thấy có nhiều ý kiến đa dạng, nên tôi tóm tắt trong bài viết này.
Sau 4 năm (bài đầu tiên 1/12/2013), blog có 101 bài viết và hơn 100K views. Trung bình mỗi năm được 25 bài, trung bình một bài có khoảng 800 view (ví khoảng 20% view là dành cho các page cố định). Blog cũng có 153 followers.
Phấn đấu năm 2018 sẽ có 50 bài, tức là trung bình mỗi tuần một bài. Chỉ cần viết đều, các chỉ số khác sẽ theo sau.
Ngày bắt đầu: 1/12/2013
Ngày tổng kết: 2/12/2014
Tổng số bài viết: 40
Tổng số comments: 20
Tổng số followers: 19
Tổng số views: 11,081
Top 5 về view:
– Homepage/Archives: 2239
– Làm phòng trẻ con: 1768
– Ý tưởng sáng tạo từ đâu ra: 1460
– PCMM: 1000
– Hiệu ứng IKEA: 905
Có hai loài vật, một có lợi và một có hại đối với con người, từ rất bé đến cực to tùy kích thước. Với nhau thì chúng sống hòa thuận, thậm chí cá thể loài này có thể đẻ ra loài kia, và dân gian tin rằng loài có ích luôn đi một mình, còn loài có hại luôn đi cùng nhau. Con người luôn mong tránh loài có hại và gặp loài có ích, nhưng họ không bao giờ biết chắc sẽ gặp loài nào hay không vì chúng luôn xuất hiện bất ngờ. Tuy nhiên, họ lại nhìn thấy dấu vết quá khứ của chúng, và có thể chuẩn bị để tăng khả năng tránh loài này và gặp loài kia.
Hôm nay 1/12/2013, mình lại tạo 1 cái blog cá nhân để lưu và phổ biến những bài viết của mình, đồng thời lưu những bài mà mình thích. Đã tạo nhiều lần nhưng toàn bỏ dở, hiện chỉ có facebook là được cập nhật thường xuyên, nhưng blog có những tính năng mà facebook k0 có.
Hy vọng mình sẽ nuôi blog này được thường xuyên và lâu dài.
